پست‌ها

پروژه روش نوین اکستروژن معکوس در سال 2014، به صورت عمومی در ژورنال Materials and Design به چاپ رسید. این روش توسط آقایان وحید شاطرمشهدی، بابک منافی زیر نشر اساتید گرامی آقای دکتر ابری نیا و فرجی صورت پذیرفت. در ادامه به بررسی بیشتر پژوهش صورت گرفته پرداخته می شود.

اصول روش نوین

در این روش چنانچه در شکل زیر نشان داده شده است، یک سنبه ثابت در بالای قالب وجود دارد که سبب می شود تا قطر بیلت اولیه نسبت به قطر محصول نهایی در روش اکستروژن معکوس سنتی کاهش چشمگیری پیدا کند. چنانچه در شکل دیده می شود، ماده در قالب جریان پیدا می کند و محصول نهایی شکل می گیرد.

شکل شماتیک روش نوین اکستروژن معکوس

شکل شماتیک روش نوین اکستروژن معکوس

علاوه بر اینکه ماده دچار تغییر شکل شدید می شود و قطعا خواص ماده بهبود می یابد، نیروی فرآیند به صورت چشمگیری کاهش می یابد. در شکل زیر، اجزای قالب نشان داده شده است.

قالب روش نوین اکستروژن معکوس

قالب روش نوین اکستروژن معکوس

در شکل زیر بیلت اولیه که از جنس سرب می باشد و قطعه تولیدی نهایی نشان داده شده است. لازم به ذکر است که برای تست اولیه از ماده سرب استفاده گردید.

قطعه تولیدی به روش نوین اکستروژن معکوس

قطعه تولیدی به روش نوین اکستروژن معکوس

روش ذکر شده، مورد شبیه سازی المان محدود قرار گرفت و نشان داده شد که مقدار کرنش وارده به ماده در مقایسه با روش معمولی بسیار بیشتر می باشد. این خود نشان می دهد که در این روش تغییرشکل پلاستیک شدید رخ می دهد.

نمودار نیروی فرایند روش نوین اکستروژن معکوس

نمودار نیروی فرایند روش نوین اکستروژن معکوس

در نمودار بالا مشاهده می شود که مقدار کرنش وارده به ماده تا حدود 4.5 می رسد. همچنین نمودار آبی رنگ، کرنش در فرآیند اکستروژن معکوس سنتی را نشان می دهد.

در جدول زیر مشاهده می شود که مقدار نیروی شکلدهی در روش سنتی در حدود 4 برابر روش نوین  می باشد.

بنابراین می توان اشاره کرد که این روش نوین، مقدار کرنش پلاستیک بالایی را به ماده اعمال می کند در حالی که نیروی فرآیند را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد.

در سال 2015، آقایان بابک منافی، وحید شاطرمشهدی زیر نظر اساتید راهنما آقایان دکتر ابری نیا و دکتر فرجی، نتایج کار بر روی روش اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی در مجله The International Journal of Advanced Manufacturing Technology به چاپ رسانیدند و در سال 2016 در کشور آمریکا ثبت اختراع شد. مقاله و ژورنال در زیر قابل مشاهده است:

مقاله

ثبت اختراع

اصول روش

اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی، روشی بر مبنای روش اکستروژن معکوس نوین می باشد که در قسمت های زیر می توان اصول این روش و پروژه انجام شده توسط مرکز را مشاهده کرد.

در شکل زیر، شکل شماتیک فرآیند نشان داده شده است.

شکل شماتیک فرآیند اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی

شکل شماتیک فرآیند اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی

چنانچه مشاهده می شود، در این روش، سیال بیلت را در حین شکلدهی احاطه کرده است و ماده تحت فشار هیدرواستاتیکی در داخل مخزن جریان پیدا می کند. وجود فشار هیدرواستاتیکی سبب شده است تا به گونه ای این روش جدید، تلفیقی از مزایای روش اکستروژن هیدرواستاتیکی و اکستروژن معکوس نوین باشد.

اجزای قالب فرآیند اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی

اجزای قالب فرآیند اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی

در شکل بالا اجزای قالب مشاهده می شود. به عبارتی سنبه ثابت دارای یک محفظه است که در داخل آن بیلت و سیال قرار داده می شود. سنبه متحرک بر روغن فشار وارد کرده و در اثر فشار هیدرواستاتیک، بیلت در داخل قالب پایینی شکل می گیرد.

قطعه تولیدی

قطعه تولیدی

در بالا بیلت اولیه (a) که از جنس سرب بود و قطعه نهایی (b) نشان داده شده است. یکی از مزایای ویژه روش نوین این است که شکلدهی در ماده به صورت همگن رخ می دهد. در شکل زیر قطعه حاصل از روش اکستروژن معکوس نوین (b) و روش اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی (a) نشان داده شده است.

مقایسه قطعه تولیدی به روش اکستروژن معکوس نوین (b) و روش اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی (a)

مقایسه قطعه تولیدی به روش اکستروژن معکوس نوین (b) و روش اکستروژن معکوس هیدرواستاتیکی (a)

مشاهده می شود که قطعه تولیدی با روش نوین نیازی به مراحل بعدی از قبیل برش قسمت زائد ابتدای لوله ندارد مانند آنچه در قطعه تولیدی به روش اکستروژن معکوس نوین رخ داده است. در شکل زیر نمودار تغییرات کرنش قطعه در برابر فاصله در راستای ضخامت نشان داده شده است. مشاهده می شود که روش نوین کرنش بالاتری را در کنار دیگر مزایا به ماده اعمال می کند.

در شکل زیر نمودار تغییرات کرنش در راستای طولی قطعه مقایسه شده است که نشان داده شده است که این روش نوین کرنش بالاتری را در مقایسه با دیگر روش ها به ماده اعمال می کند.

در جدول زیر نیروی شکلدهی برای هر فرآیند نشان داده شده است. مشاهده می شود که نیروی شکلدهی برای این فرآیند حتی از فرآیند اکستروژن معکوس نوین کمتر می باشد.

جدول نیروی شکلدهی

جدول نیروی شکلدهی

 

لازم به ذکر است که در این پروژه از طراحی و مهندسی به کمک کامپیوتر کمک گرفته شده است.